Freelancer, welke kant gaat het op?

Als je de afgelopen jaren hebt gelet op de arbeidsmarkt, heb je waarschijnlijk gemerkt dat het aantal freelancers gestaag toeneemt. Steeds meer professionals kiezen ervoor om hun eigen baas te zijn en hun diensten als zelfstandige aan te bieden. Maar welke kant gaat het op met het fenomeen ‘freelancer’? In dit artikel zullen we de huidige staat van freelancing onderzoeken, de voordelen en uitdagingen ervan bespreken, en de opkomende trends in de freelance-industrie verkennen. Laten we beginnen!

Ben ik ondernemer voor de inkomstenbelasting?

Als je wel geld verdient met je werkzaamheden waar je belasting over moet betalen, maar je voldoet niet aan alle eisen van ondernemerschap voor de inkomstenbelasting ben je in de ogen van de Belastingdienst een freelancer/resultaatgenieter. Uiteindelijk bepaalt de Belastingdienst of je een ondernemer bent voor de inkomstenbelasting.

• Als je aan onderstaande eisen voldoet, ben je zelfstandig ondernemer:
• Je maakt winst
• Je onderneming is zelfstandig.
• Je beschikt over kapitaal
• Je besteed voldoende tijd aan de werkzaamheden, wat ook rendement oplevert
• Je hebt meerdere opdrachtgevers
• Je bestaan is afhankelijk van opdrachtgevers
• Je loopt ondernemersrisico
• Je bent aansprakelijk voor de schulden van je onderneming

De Belastingdienst beoordeelt per afzonderlijke activiteit of je voldoet aan deze eisen. Doe hier de check: Ben ik ondernemer voor de inkomstenbelasting?.

Geen ondernemer, wel resultaatgenieter

Wanneer word je gezien als resultaatgenieter? Als je geen ondernemer bent voor de inkomstenbelasting, maar wel inkomsten genereert als zelfstandige. Een voorbeeld is inkomsten uit eenmalige werkzaamheden, of als je een freelance opdracht doet naast je baan in loondienst. Je inkomsten voor de inkomstenbelasting worden dan gezien als resultaat uit overig werk.

Als resultaatgenieter volgens de Belastingdienst word je werk gezien als een bijbaan. Het invullen van de inkomstenbelastingaangifte vul je dan niet in als ondernemer. Dit valt dan onder ‘resultaat uit overig werk’. Je hebt geen recht op de speciale aftrekposten en fiscale regelingen voor ondernemers. Dat geldt ook voor de zelfstandigenaftrek en de investeringsaftrek.

Opting-in regeling

Als resultaatgenieter kan je gebruik maken van de opting-in regeling via de Belastingdienst. Maar wat is dit en wat is het voordeel?

Wat is opting-in regeling

Je kunt het zien als een tussenvorm van werken als zzp’er en werken in loondienst. Het is vooral interessant wanneer je normaal gesproken geen kosten maakt voor je bedrijf en je voornamelijk werkt voor één opdrachtgever. Om hier gebruik van te kunnen maken vraag je het aan bij de Belastingdienst samen met de opdrachtgever en per opdracht.

Voordeel van een opting-in regeling

De opdrachtgever is verantwoordelijk voor de heffing en afdracht van loonbelasting en sociale premies. Het voordeel is dat dit jou veel administratieve handelingen en tijd bespaart, waar een ZZP’er wel zelf zorg voor moet dragen. Nog een ander voordeel is dat de opdrachtgever jou onbelast bepaalde vergoedingen kan verstrekken, zoals bijvoorbeeld reiskostenkostenvergoeding of een computer.

Nadeel van een opting-in regeling

Voor de werknemersverzekeringen geldt deze regeling niet. Je kunt dus geen aanspraak maken op uitkeringen uit werknemersverzekeringen. Bij ‘gewone’ werknemers is de werkgever verplicht om de inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet te vergoeden, maar hierbij is de werkgever dit niet verplicht. Via de opting-in regeling kom je ook niet in aanmerking voor de arbeidsrechtelijke regelingen, zoals bijvoorbeeld het ontslagrecht.

Ideologisch vs. realistisch

Wet DBA

Als jij als ZZP’er voor een opdrachtgever gaat werken, is het belangrijk om samen met de opdrachtgever te bepalen of er sprake is van het werken in loondienst (een dienstbetrekking). Dit mag namelijk niet het geval zijn als je werkzaamheden uitvoert als ZZP’er voor een opdrachtgever. Alleen heeft deze wet DBA niet de duidelijkheid en rust gebracht die men voor ogen had. Daarom heeft het kabinet besloten om deze wet te vervangen door de Webmodule Beoordeling Arbeidsrelatie (WBA). De webmodule is eerst als pilot beschikbaar gesteld als doel om de webmodule te verbeteren. In juli 2021 is de pilot beëindigd. Afhankelijk van de evaluatie wordt er besloten of deze module definitief wordt ingevoerd.

Minimumtarief van € 30

Wellicht heb je ook gehoord over een minimum uurtarief van € 30 à € 35. Dat was een advies van de Sociaal Economische Raad (SER). Die adviseerde het kabinet om alsnog een minimum uurtarief in te stellen, met een hoger bedrag dan €16, wat eerder was voorgesteld.
Dit tarief zou geen harde ondergrens zijn, eerder een soort norm. De Belastingdienst zou er dan vanuit kunnen gaan dat iemand boven dit bedrag bewust een ondernemer is.

Wanneer iemand onder dit bedrag zou verdienen, zou er gecontroleerd kunnen worden op schijnzelfstandigheid. Ook dit advies van de SER werd niet vertaald naar de praktijk.

Verplichte AOV voor ondernemers

In het nieuws en in de politiek wordt er al jaren gesproken over een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) voor ondernemers. Hoe zit dit nu precies? Zit jij als ZZP’er straks vast aan een verplichte AOV? Het gaat er komen, maar wanneer weten we nog niet precies.

Na jarenlang overleg tussen politiek, werkgevers- en werknemersorganisaties is er een pensioenakkoord. Een onderdeel van deze pensioenwet is de verplichte AOV voor ondernemers. De invoering daarvan is om meerdere redenen een aantal keer uitgesteld. Naar verwachting treedt de wet in 2027 in werking.

Als je ziek bent als ZZP’er heeft dat grote impact op je inkomsten. Een korte ziekteperiode is wellicht nog te overbruggen met spaargeld. Het wordt lastiger als je langdurig ziek bent. Er zijn verschillende manieren om dit op te vangen. Je kunt dit onder andere opvangen met een AOV. Hiermee verzeker je jezelf voor een bepaald bedrag per maand. Een AOV voor ZZP’ers is op dit moment niet verplicht. De meeste ZZP’ers hebben er geen. Dit heeft voornamelijk te maken met de hoge kosten die het met zich meebrengt.